Ένας προσδιορισμός που χρησιμοποιείται έντονα τα τελευταία χρόνια, προκειμένου να περιγραφεί ένας κακός άνθρωπος, είναι ο τοξικός. Μάλιστα, τo 2018 το λεξικό της Οξφόρδης, έκρινε τη λέξη «τοξικός» ως την πιο χρησιμοποιημένη λέξη μέσα στο έτος. Έναν τοξικό άνθρωπο μπορούμε να τον συναντήσουμε οπουδήποτε. Μπορεί να είναι ένα άτομο στην παρέα μας, ένας καθηγητής στο σχολείο, ένας εργοδότης και ούτω καθεξής. Παρά ταύτα, αν και μπορούμε να κρίνουμε πιο εύκολα κάποιον-α ως τοξικό, μπορούμε να εντοπίσουμε τις δικές μας τοξικές συμπεριφορές;
Μία σύγκρουση είναι μία άβολη συνθήκη. Δεν θες να έρχεσαι αντιμέτωπη και να λογοφέρνεις, οπότε επινοείς τρόπους να την ξεπεράσεις. Αλλά αν «περιφέρεσαι» γύρω από έναν καβγά και μετά χρησιμοποιείς υπαινιγμούς που πληγώνουν, προσβάλλουν ή εκπλήσσουν, απλώς ενισχύεις το πρόβλημα και μετατρέπεις μια μεμονωμένη σύγκρουση σε μεγαλύτερο ζήτημα. Ανεξάρτητα από το πόσο λογικά είναι τα επιχειρήματά σου ή πόσο αναστατωμένη μπορεί να είσαι, η παθητική-επιθετικότητα είναι επώδυνη και πολύ τοξική συμπεριφορά και δεν βοηθά κανέναν.
Αν απαντήσεις σε μία δύσκολη εμπειρία κάποιου ότι και εσύ έχεις περάσει κάτι αντίστοιχο, αυτό δηλώνει συμπόνια. Αν όμως απαντήσεις ότι εγώ έχω περάσει χειρότερα, τότε είναι ανταγωνισμός. Αν και κάποιες συνθήκες μπορεί να είναι αντικειμενικά πιο δύσκολες από άλλες, ο πόνος δεν είναι ανταγωνιστικός. Ανεξαρτήτως lifestyle και συνθηκών, ο πόνος είναι πόνος. Το να δείξεις ότι έχεις επιβιώσει σε χειρότερες καταστάσεις και να προβάλλεις τον εαυτό σου, ως την «δυνατή», είναι ασέβεια απέναντι στον άλλον και τον πληγώνεις.
Και πραγματικά δεν είναι όλες οι ώρες ίδιες. Όλες έχουμε γνωρίσει κάποιο άτομο που στο τέλος κάθε πρότασης – ακόμα και προσβολής – βάζει την φράση: «Χαχα, πλάκα έκανα». Πρόκειται στην ουσία για έναν τρόπο για να ξεφεύγεις από καταστάσεις και να καλύψεις τις πληγές σου, με «χιούμορ».
Όσο κι αν μισούμε να το παραδεχτούμε, ένα μέρος μας μπορεί να απολαμβάνει την προσοχή από το δράμα και τον επακόλουθο οίκτο που ακολουθεί. Ένα σημάδι ότι σου αρέσει η προσοχή που προκύπτει από το δράμα σου, είναι ότι ζητάς λύσεις μόνο για να τις καταρρίψεις. Είναι ένας τρόπος να ανοίξεις μια συζήτηση με κάποιον άλλο, να τραβήξεις την προσοχή και τη φροντίδα του και να πείσεις τον εαυτό σου ότι χρειάζεσαι βοήθεια, χωρίς όμως να λύνεται ποτέ το θέμα σου. Αυτή η αρνητικότητα, από ένα σημείο και μετά μπορεί να γίνει ανυπόφορη για τον περίγυρό σου.
Αρκετοί είναι αυτοί που έχουν το σύνδρομο του σωτήρα. Αν είσαι μία από εκείνους, τότε μάλλον ήσουν σε καταστάσεις σε νεότερη ηλικία, από τις οποίες έπρεπε να ξεφύγεις και να αντιμετωπίσεις. Λόγω αυτού ελκύεις και καταστάσεις μέχρι σήμερα που νιώθεις ότι πρέπει να επιλύσεις. Ωστόσο, πρέπει να κατανοήσεις ότι οι άλλοι άνθρωποι δεν είναι το project σου και ότι ακόμα και αν μπορείς να δώσεις μία καλή λύση, η επιλογή παραμένει σε αυτόν που βιώνει την κατάσταση.