Ο Καρδιολόγος - Αρρυθμιολόγος Κωνσταντίνος Ταμπάκης μέσα από μερικές ερωτήσεις μας εξηγεί, ακριβώς, τι είναι η κολπική μαρμαρυγή, ποια τα συμπτώματα της καθώς και τους τρόπους αντιμετώπισης.
Ας τα δούμε αναλυτικά.
Τι είναι η κολπική μαρμαρυγή;
Η κολπική μαρμαρυγή αποτελεί διαταραχή του καρδιακού ρυθμού. Φυσιολογικά συστέλλονται ρυθμικά οι κόλποι της καρδιάς και ακολούθως οι κοιλίες. Στην κολπική μαρμαρυγή παρατηρείται χαοτική συστολή των κόλπων με αποτέλεσμα την άρρυθμη συστολή και των κοιλιών.
Πόσο συχνή είναι;
Αποτελεί την πιο συχνή αρρυθμία στην κλινική πράξη. Περίπου το 33% των σχετιζόμενων με κάποια αρρυθμία νοσηλειών οφείλεται στην κολπική μαρμαρυγή. Η επίπτωσή της εξαρτάται σαφώς από την ηλικία. Είναι σπάνια στους νέους, ενώ παρουσιάζεται στο 2-4% των ενηλίκων. Όμως ο επιπολασμός της αρρυθμίας αυτής αυξάνεται διαρκώς και αναμένεται να διπλασιαστεί τις επόμενες δεκαετίες λόγω κυρίως της γήρανσης του πληθυσμού αλλά και της εντατικοποίησης στην προσπάθεια ανίχνευσής της.
Εκτός από την ηλικία, σημαντικό ρόλο παίζει στην εμφάνισή της και η ύπαρξη συννοσηροτήτων. Είναι πιο συχνή όταν συνυπάρχουν παθήσεις όπως η αρτηριακή υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης, η στεφανιαία νόσος, οι βαλβιδοπάθειες και οι μυοκαρδιοπάθειες, η νεφρική ανεπάρκεια, η παχυσαρκία και η υπνική άπνοια.
Τι συμπτώματα προκαλεί;
Τα συμπτώματα που προκαλεί η κολπική μαρμαρυγή ποικίλλουν μεταξύ των ασθενών. Το πιο συχνό σύμπτωμα είναι το αίσθημα παλμών, δηλαδή ένα αίσθημα φτερουγίσματος στο θώρακα από την άρρυθμη και συνήθως γρήγορη καρδιακή λειτουργία. Κάποιες φορές η αρρυθμία εκδηλώνεται με τη μορφή εύκολης κόπωσης ή δύσπνοιας. Δυστυχώς, σε μερικούς ασθενείς, ιδίως στους πιο ηλικιωμένους, η κολπική μαρμαρυγή μπορεί να μη γίνει αντιληπτή με αποτέλεσμα να διαφεύγει η διάγνωσή της.
Η διάρκεια της αρρυθμίας επίσης μπορεί να ποικίλλει. Αναλόγως, κατηγοριοποιείται ως παροξυσμική (< 7 ημέρες), εμμένουσα (> 7 ημέρες), μακρά εμμένουσα (> 1 έτος) ή μόνιμη (όταν αποδεχόμαστε ότι δεν μπορούμε να τη διακόψουμε).
Είναι επικίνδυνη;
Αυξάνει κατά 5 φορές τον κίνδυνο εμφάνισης αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου. Αυτό συμβαίνει λόγω της παθολογικής συστολής των κόλπων της καρδιάς που προδιαθέτει στη λίμναση του αίματος και στο σχηματισμό θρόμβων. Οι θρόμβοι αυτοί μπορούν να εμβολιστούν στη συστηματική κυκλοφορία, συνήθως στα αγγεία που είναι υπεύθυνα για την αιμάτωση του εγκεφάλου, προκαλώντας με αυτό τον τρόπο ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Δεν παρουσιάζουν βέβαια όλοι οι ασθενείς τον ίδιο κίνδυνο. Η ύπαρξη συννοσηροτήτων παίζει και σε αυτή την περίπτωση σημαντικό ρόλο.
Η κολπική μαρμαρυγή έχει επίσης συσχετιστεί με την εμφάνιση καρδιακής ανεπάρκειας, κυρίως στην περίπτωση που η γρήγορη συχνότητά της δεν ελεγχθεί εγκαίρως.
Ποια είναι η θεραπεία της;
Η θεραπεία περιλαμβάνει δύο κύρια σκέλη. Το πρώτο αφορά τη μείωση του θρομβοεμβολικού κινδύνου, την πρόληψη δηλαδή ενός αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου. Αυτό επιτυγχάνεται με τη συστηματική χορήγηση αντιπηκτικών φαρμάκων. Η ανάγκη χορήγησής τους και η δοσολογία τους αξιολογούνται συνεκτιμώντας και άλλους παράγοντες.
Το δεύτερο σκέλος αφορά τη διατήρηση του φυσιολογικού ρυθμού. Όταν παρουσιάζεται ένα επεισόδιο κολπικής μαρμαρυγής, το οποίο δεν ανατάσσεται αυτόματα, η χορήγηση αντιαρρυθμικών φαρμάκων και λιγότερο συχνά η ηλεκτρική ανάταξη χρησιμοποιούνται για τη διακοπή της αρρυθμίας.
Μακροπρόθεσμα, στοχεύουμε στην ελάττωση ή/και εξάλειψη των επεισοδίων, με σκοπό κυρίως τη μείωση των συμπτωμάτων και των νοσηλειών. Αυτό επιχειρείται με δύο τρόπους και αφορά την παροξυσμική και την εμμένουσα μορφή της αρρυθμίας (καθώς στη μόνιμη μορφή δεν είναι πλέον εφικτή η ανάκτηση του φυσιολογικού ρυθμού και επιχειρούμε μόνο να ελέγξουμε την καρδιακή συχνότητα). Συνήθως πρώτα αξιολογούμε κατά πόσο είναι αποτελεσματικό κάποιο από τα διαθέσιμα αντιαρρυθμικά φάρμακα. Όταν αυτά δεν είναι αποτελεσματικά, η επέμβαση κατάλυσης (ablation) αποτελεί την επόμενη επιλογή έχοντας αναδειχθεί πιο αποτελεσματική από τη φαρμακευτική αγωγή. Πραγματοποιείται σε εξειδικευμένα κέντρα, με δύο κυρίως μεθόδους. Συγκεκριμένα, χρησιμοποιούνται, με παρόμοια αποτελεσματικότητα, η κατάλυση με υψίσυχνο ρεύμα με τη χρήση συστήματος τριδιάστατης χαρτογράφησης και η κατάλυση με μπαλόνι κρυοπηξίας.
Ο Κωνσταντίνος Ταμπάκης είναι Καρδιολόγος-Αρρυθμιολόγος, Επιμελητής του τμήματος Ηλεκτροφυσιολογίας & Βηματοδοτών του Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center.
Ιατρείο : Αθηνάς 12 & Ερμού 18, Χαλκίδα
Τηλέφωνα επικοινωνίας : 22210-22194 & 6976440634
E-mail : kostastampakis@hotmail.com
Facebook page: Ταμπάκης Κωνσταντίνος, Καρδιολόγος-Αρρυθμιολόγος
