Η Ιστιαία και οι Ωρεοί, είτε χωριστά είτε σαν ενότητα, αποτελούν τον πυρήνα της ιστορίας της Β. Εύβοιας, Οι δύο πόλεις είναι πανάρχαιες και η ιστορία τους είναι παράλληλη.
Η προέλευση των ονομάτων τους έχει πολλές εκδοχές. Αρχικά, για τους Ωρεούς, η ετυμολογική σημασία της λέξης ( Ώρα = φροντίδα ή Ωρεύω = μεριμνώ) αποτελεί την πρώτη ερμηνεία. Βέβαια, ίσως το όνομα να προέρχεται από τη δυναστεία των Ωρεών, που κάποτε βασίλευε στην περιοχή.
Τρίτη και τελευταία εκδοχή είναι αυτή που θέλει τον αδερφό της μυθολογικής Ιστιαίας, Ωρεό να δίνει το όνομα του στη γειτονική περιοχή της Ιστιαίας. Ξεκίνησε να προφέρεται ως Ωρεός από τον 17ο αιώνα, αλλά σιγά σιγά άρχιζε να επικρατεί και ο πληθυντικός. Η περιοχή γνώρισε πολλούς κατακτητές στα 2500 της ιστορίας της.
Από την άλλη η Ιστιαία, μάλλον προέρχεται από τη μυθολογική εκδοχή που θέλει την Ιστιαία νύμφη, εγγονή του Ποσειδώνα με αδερφό τον Ωρεό. Ωστόσο, η επικρατέστερη εκδοχή για την προέλευση του ονόματος της συνδέει την Ιστιαία με τη θάλασσα θέλοντας το όνομα της πόλης να προέρχεται από τις λέξεις ιστίον=πανί ή ιστός=κατάρτι.
